Hidrofor Hesabı Nasıl Yapılır

Hidrofor Hesabı Nasıl Yapılır

Hidrofor Nedir ?

Basıncı düsük halde olan suyu belirli bir depodan veya direk olarak sehir sebekesinden alarak gereken debi ve basınçta kullanıma
sunan ve isletimini kullanım amaçlarına göre kendisi tamamen otomatik olarak gerçeklestiren basınçlandırma sistemlerine
hidrofor denilmektedir.
Kullanım amaçlarına göre hidroforlar genelde asagıdaki sekilde sınıflandırılırlar;
•Kullanım suyu hidroforları
•Bahçe sulama hidroforları
•Proses suyu hidroforları

Hidrofor Sistemi Seçimi Hangi Standarda Göre Yapılmalıdır ?

Bugüne kadar Avrupa’da genel kabul görmüs basınçlandırma sistemlerini en kapsamlı anlatan standart DIN 1988’ dir. Kullanım
suyu hidroforları DIN 1988-5’ te tanımlanmıs olup, nasıl ve hangi sartlarda seçilip kullanılacagı tarif edilmistir.
Avrupa Birligi EN 806 standardı Avrupa Birligi üyeleri ülkesinde geçerlilik kazanmıstır. Fakat bazı durumlarda yine DIN 1988
normuna atıflarda bulunulmaktadır. O yüzden seçim ve hesaplarımızda DIN 1988 standardını esas almamızda bir sakınca yoktur.
Bu katalogtaki seçim ve hesap yöntemleri DIN 1988-5, EN 806 ve TS1258 standartlarından alınmıstır.

Hidrofor Seçimi Öncesi Hangi Parametreler Belirlenmelidir ?

Seçilecek hidroforun uzun süre saglıklı bir sekilde çalısabilmesinin ilk sartı uygun isletme ve çevre sartlarına göre seçilmesi ve
pompa kapasitelerinin dogru olarak belirlenebilmesidir.
Hidrofor tipinin seçiminde;
•Su deposunun hidrofora göre konumu (Su kendi cazibesi ile mi geliyor? Yoksa emis yapması gerekiyor mu?)
•Hidroforun yerlestirilecegi mekânın özellikleri (Yeterli alan ve hava sirkülasyonu var mı?)
•Kullanıcı sayısı ve es zaman faktörünün dogru seçilmesi
•Basınçlandırılacak suyun özelligi (sertlik, sıcaklık)
•Gerekli basma yüksekligi
•Gerekli olan debi
•Ve seçilecek olan genlesme tankının hacmi
gibi hususlar dogru analiz edilerek malzeme ve fonksiyonel özellikleri bunlara uygun olan pompa ve ekipmanları seçildigi
takdirde, uzun yıllar sorunsuz çalısabilecek dogru hidrofor tipi belirlenmis olur.

Hidrofor Sisteminin Çalısma Basınç Aralıgı Nasıl Belirlenir ?

Hidroforun çıkıs kollektöründeki basınç, hidroforun emis kollektöründeki giris basıncı ile hidroforun kendi olusturdugu basıncın
toplamıdır. Ancak Türkiye’de hidroforlar genelde hidroforla aynı seviyedeki atmosfere açık bir su deposundan beslendikleri için
hidrofor girisindeki basınç ihmal edilecek seviyelerdedir.

Hidroforun çalısma basıncı tayin edilirken;
•Binanın statik yüksekligi,
•En üst katlardaki minimum akıs basıncı,
•Borularda olusan sürtünme kayıpları,
•Su sayacında olusan kayıplar,
•Filtreler ve diger ekipmanlardaki kayıplarının toplamı hesaplanmalıdır.
Hidroforun olusturacagı minimum basınç, kullanıcı tarafından belirtilmis özel bir durum yoksa yerlesim alanındaki en yüksek
veya tesisat olarak en kritik kullanıcıda yaklasık 10-15 mSS kadar bir minimum akma basıncı gerçeklestirebilecek kadar olmalıdır.
Buna göre EN806 standardında belirtilen formül:
Halt = DPe + Pmin fl + S ( l x R + DpF) + DPwm + DPap - SPLN (Formül 1)

Halt :                                                        Hidrofor alt basıncı
DPe :                                                       Bina yüksekligi (mSS)
Pmin fl :                                                   Minimum akıs basıncı (10-15 mSS)
S ( l x R + DpF) :                                     Borulardaki sürtünme kayıpları (mSS)
DPwm :                                                   Su sayacında olusan kayıplar (mSS)
DPap :                                                     Filtreler ve diger ekipmanlardaki kayıplar biliniyorsa hesaba katın (mSS)
SPLN :                                                     Hidrofor girisindeki minimum basınç (mSS)
Hidroforun bir depodan beslendigi uygulamalarda SPLN genellikle ihmal
edilir. Fakat bazı durumlarda (özellikle petrol dolum tesislerinde) su
deposu olarak kulelerden yararlanılmaktadır. Bu durum da 15-20 mSS
giris basıncı olusmaktadır.
Diger bir baglantı sekli de suyun basınçlı sebekeden direk alınıp, sebeke
basıncının yeterli olmadıgı bölgelere basınçlandırılarak iletilmesidir.
Böyle bir durum varsa giris basıncı hesaba mutlaka katılmalıdır.
Tesisattaki toplam kayıpların S (l x R + DpF) hesaplanması her zaman
kolay olmayabilir. Bunun için tesisatı olusturan her türlü armatür, vana,
boru ve baglantı malzemelerinin tip, miktar ve ölçülerini bilmek ve
bunların içinden geçecek olan su debisinde olusan kayıpları hesaplamak
gereklidir.
Örnek alt basınç hesabı :
Bina yüksekligi = 30m
Minimum akıs basıncı = 15m
Tesisattaki toplam kayıp = 7,5m
Su sayacı kaybı = 7,5m
Filtre ve diger kayıplar = 0 m
Giris basıncı = 0 m
seklinde eski bir apartman için seçilecek hidroforun alt basınç degerini hesaplayalım.

Halt = DPe + Pmin fl + S ( l x R + DpF) + DPwm + DPap - SPLN
Halt = 30 + 15 + 7,5 + 7,5 + 0 - 0
Halt = 60 mSS çıkar.
Hidroforun çalısma basınç aralıgı diye isimlendirilen (H üst – H alt ) basınç farkı esas itibariyle mümkün oldugunca küçük olmalı
ve hidroforun sabit bir basınç vermesi amaçlanmalıdır. Bu deger büyüdükçe tesisattaki basınç dalgalanması artmakta ve kullanım
konforu azalmaktadır.
Bu nedenle (H üst – H alt ) çalısma aralıgı olarak 1,5 -2 barlık bir fark genelde yeterli bir fark olarak degerlendirilmekte ve
uygulanmaya çalısmaktadır. Bu fark 2,5 barı geçmemelidir.
H üst = H alt + 15 mSS
H üst= 75 mSS olarak bulunur.
Buna göre çalısma basıncımız 60-75 mSS dir.

 

Hidroforun saglaması gereken basınç hesaplanırken dikkat edilmesi gereken diger bir noktada, statik su basıncının tesisatın
hiçbir noktasında 5 barı (50 mSS) geçmemesinin temin edilmesidir.
DIN 1988 normunda konforlu bir su kullanımının saglanabilmesi ve armatürlerin saglıklı çalısabilmesi için giris basıncının 5 barı
geçmesi durumunda basınç düsürücü kullanılması veya tesisatta zonlamaya gidilmesi (bölgesel basınçlandırma) sart
kosulmaktadır.

 

Etiketler: Hidrofor Debi Hesabı, Hidrofor nedir?
Temmuz 05, 2025
Listeye dön
cultureSettings.RegionId: 0 cultureSettings.LanguageCode: TR